Sermaye piyasalarında büyüme beklentisi arttı

Alper Nergiz

Yatırımcı tabanının genişlemesi için halka açık şirketlere yatırım yapan bireysel-kurumsal yatırımcıları teşvik etme ve bu yatırımcıların haklarının korunmasını da içeren Yeni Sermaye Piyasası Kanunu yürürlükte.

Yeni Sermaye Piyasası Kanunu yasalaştı ve yürürlüğe girdi. Bu anlamda 2013 yılında sermaye piyasalarından beklentiler arttı. Yeni kanunun sermaye piyasalarının büyümesine ve gelişmesine olumlu katkılar sağlayacak. Küresel ekonomilerdeki belirsizliklere ve global büyümenin zayıflamasına rağmen Türkiye’nin makro ekonomik verileri 2012 yılında pozitif bir seyir izledi. Birçok ekonomik veri de tarihi rekorların kırıldığı bir yıl oldu. Geçen yıl İMKB tarihinin en büyük halka arzlarından biri olan Halkbank’ın, halka arzına yerli ve yabancı kurumsal yatırımcılardan gelen yoğun talep göz önüne alındığında, not artırımı sonrası daha da artan güven ortamının katkısı kaçınılmaz görünüyor. Türkiye’nin notunun yatırım yapılabilir ülke seviyesine çıkması ile Hedge fonların dışında özellikle uzun vadeli yatırım yapan kamu fonlarının ve emeklilik fonlarının yatırım yapmasına olanak doğdu. Ayrıca bu yıl bireysel emeklilikte % 25 devlet katkısı ile kurumsal yatırımcı portföyünde hızlı bir büyümenin gerçekleşmesi bekleniyor.

Finansal okuryazarlık yaygınlaşmalı

Sermaye piyasası konusunda toplumda yeterli bilgiye sahip olunması durumunda şirketlerin, sermaye piyasalarının sunduğu fon imkânlarından daha fazla faydalanmalarına, bu yolla düşük maliyetli finansman kaynağı sağlayarak büyümelerine yardımcı olacak. Bu durum hem sermaye piyasalarının, hem ülke ekonomisinin büyümesine, tasarrufların yatırıma dönüşmesine, sanayi alt yapısının güçlenmesine, hem de istihdamı arttırarak ekonomiye pozitif katkı sağlayacak. Bu noktada finansal okuryazarlığın yaygınlaşması, sermaye piyasasının gelişimi ve büyümesi açısından önem arz ediyor. Toplumda tasarruf oranının arttırılması için finansal okuryazarlığın artması gerekiyor. ülkelerin vizyonu ve sağlıklı bir ekonomik yapıya kavuşmaları açısından da bu durum önemli. Bu nedenlerle, finansal okuryazarlık düzeyinin yükseltilmesini sağlayacak eğitim faaliyetlerine 2013 yılında da devam edilmesi gerektiğini düşünüyorum.

Halka arz seferberliğine devam etmeli

Halka açılmak, kurumsallaşmak isteyen şirketler açısından önemli bir adım. Halka açılan şirketler şeffaf olma, kamuyu doğru ve zamanında bilgilendirme, bağımsız dış denetim yaptırma, uluslararası muhasebe standartlarını uygulama sorumlulukları yüklediği için, bu şirketlerde kurumsallaşma hız kazanmakta yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından şeffaflaşan mali yapılarıyla iyi bir alternatif finansal yatırım imkanı sunuyorlar. Halka arz yoluyla sağlanan kaynaklarla şirketlerin rekabet gücü artacak, sanayi alt yapısı güçlenecek, insan kaynakları gelişecek bu durum ülkenin büyümesi için katalizör görevi oynayacak. öte yandan ülke genelinde pek çok KOBİ’nin halka arz yoluyla sağlayacakları kaynakları, büyüme amacıyla yatırıma dönüştürme aşamasında sağlanan kaynaklar istihdamı arttırarak işsizliğin azaltılması yoluyla ekonomiye pozitif makro etki sağlayacak. Hisse senetlerini halka arz edebilen şirketler, alternatif finansman yöntemlerine göre daha düşük maliyetle ve uzun vadeli bir kaynağı kullanma şansına sahip oluyorlar. Halka açıldıktan sonra da hisse senetlerini teminat göstererek kredi kullanabilme, borç senedi ihraç edebilme, ikincil halka arz imkânlarından yararlanmak suretiyle finansman saylayabiliyorlar. Bağımsız üyelerin yer alacağı yönetim kurulları, şirketlerin daha şeffaf ve kurumsal yönetim ilkelerine uygun şekilde yönetilmesini sağlayacak.
İMKB’deki rekor yükselişlere rağmen, son iki yılda halka açılan 51 şirketin verilerinin değerlendirildiği raporlarda birçoğunun fiyatının halka arz fiyatının altında olduğu görülüyor. Yeni halka arzlarda değerlemelerin ve fiyatlamaların daha titiz ve özenli yapılması gerektiğini, ayrıca sermayesi güçlü aracı kurumların yeni halka açılacak şirketlerde kendi belirledikleri değerleme fiyatından belirli bir kısmı için geri alım taahhüdünde bulunurlarsa hem şirket sahipleri de daha kolay halka açılmaya ikna olur, hem de değerlemeler daha makul olur diye düşünüyorum. Yatırımcı tabanının genişlemesi ve büyümesi için halka açık şirketlere yatırım yapan bireysel ve kurumsal yatırımcılar teşvik edilmeli ve bu yatırımcıların hakları korunmalı. Buna ilişkin yeni sermaye piyasası kanununda önemli maddeler bulunuyor.

2013 yılında aracı kurumlar

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği tarafından açıklanan 2012/9 dönemi faaliyet verilerinin bir önceki dönemle karşılaştırmalı sonuçlarına göre; kar eden aracı kurum sayısı 63’ten 51’e düştü, zarar eden kurum sayısı ise 29’dan 45’e yükseldi. üstelik bu durum İMKB endeksinde rekorların kırıldığı, makroekonomik verilerin pozitif olduğu ve faizlerin çok düşük seyrettiği bir yılda gerçekleşti. Aracı kurumların zarar ettiği bir ortamda kendilerini ve sektörü büyütmeleri için adım atmalarını beklemek açıkçası kolay değil. Aracı kurumlar ticari müesseselerdir. Aracı kurumların sektöre yeni yatırım yapması için sektördeki karlılık oranlarının yükseleceğini öngörmeleri gerekir. Sermaye piyasasında yatırımcı sayısının artmasını sağlayacak kurumlar aracı kurumlardır. Sermaye piyasalarında yatırımcı tabanını genişlemesi ve büyümesi için eğitim, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine hız verilmesi gerekiyor. Aracı kurumların zarar ettiği bir ortamda sektörün büyümesini yatırımcı tabanının genişlemesini sadece aracı kurumlardan beklemek açıkçası zor. Yatırımcılar açısından da az komisyon ödemek kadar, bilgi ve iyi hizmet almanın da önemli olduğunu düşünüyorum. Zarar eden aracı kurumun zamanla hizmet kalitesi de düşebilir. Sermaye piyasalarında büyük hedeflerin ve beklentilerin olduğu önümüzdeki dönemlerde aracı kurumların karlılıklarını artıracak faaliyet alanlarını genişletmeleri lazım.

Forex piyasaları soluk kazandırdı

Aracı kuruluşlar için yeni bir soluk olan Forex piyasası oluşturulan yasal zemin ve kuruldan kaldıraçlı alım satım yapma izni alan yeni aracı kurumların katılımıyla beraber eğitim ve tanıtım faaliyetleri de artarak devam edeceğinden 2013 yılında da işlem hacminin de artması kaçınılmaz olacak. Borsa İstanbul A.Ş. ile borsalarımızın birleşme sürecinin tamamlanmasının ardından büyük başarılara imza atmasını diliyorum. İstanbul’un uluslararası bir finans merkezi olması için yapılan çalışmalarda Borsa İstanbul A.Ş. güçlü bir şekilde yerini alacak. Umarız 2013 yılı İstanbul finans merkezi hedefi için önemli adımların atıldığı bir yıl olacak.

GCM Menkul Değerler
Genel Müdürü Alper NERGİZ