Sigortacılık sektörü büyüyor ama!

Gerek elementer, gerekse hayat ve emeklilik branşında sigortacılık sektörü beklentilerimiz doğrultusunda büyümeye devam ediyor. önceki yazılarımızda ifade ettiğimiz gibi, sigortacılık sektörümüz; gerek dünya ortalamasına göre ve gerekse Avrupa Birliği üye ülkeleri ortalamasına göre mininmum3, ortalamada ise 5 kat büyüme potansiyeline sahip.

Bu kapsamda ülkemizde enflasyon oranı %8’ler civarında seyrederken, sektör 2011 yılının ilk yarısında geçen yılki rakam olan 7.161 milyon TL’den 8.912 milyon TL’ye yükselerek %24,45 oranında büyüdü. Büyüme hayat ve emeklilik şirketlerinde 1.543 milyon TL prim üretimi ile %39,45 oranında gerçekleşirken, elementer branşlarda 7.370 milyon TL prim üretimi ile %21,7 oranında gerçekleşti. Yaklaşık 10 yıllık bir geçmişi olan emeklilik branşındaki hızlı büyüme, elementer branşlara göre yaklaşık %50 daha fazla. Neresinden bakarsanız bakın sektördeki büyüme oranı ülkemizdeki enflasyon oranının yaklaşık 3 katı.

Yazımızda, elementer (hayat ve emeklilik dışı) sigortacılıkta bu büyümenin nedenleri üzerinde duracağız. Hangi branşlar daha hızlı büyüyor, hangi şirketler daha fazla büyüyor, sonuçları nasıldır? Bunları inceleyeceğiz.

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRSB) verilerine göre, 2011’in ilk yarı verilerine göre sektörde branşlar itibariyle büyüme oranları Tablo 1’deki gibidir.

HANGİ BRANŞ NE KADAR BüYüDü?

Kasko branşının toplam üretimi 2010 yılında 1.498 milyon TL iken, 2011 yılının ilk 6 aylık döneminde 1.850 TL oldu. Büyüme 352 milyon TL, büyüme oranı % 23,53 oldu. Trafik branş üretimi ise aynı dönemde 1.273 milyon TL’den, 1.451 milyon TL’ye çıktı. Burada da artış 178 milyon TL, artış oranı %14,04 oldu. üçüncü büyük üretime sahip olan yangın ve doğal afetler branşında prim üretimi 1.024 milyon TL’den 1.158 milyon TL’ye çıkmış olup, büyüme 134 milyon TL ile %13,1 oldu.

Bir diğer branş olan hastalık/sağlık branşında ise üretim 941 milyon TL’den 1.127 milyon TL’ye çıkmış olup, büyüme 186 milyon TL ile %19,71 oldu.

Aynı branşlara ve sektör toplamına adetsel büyüme açısından bakıldığında durum Tablo 2’deki gibidir.

Burada karşımıza ilginç sonuçlar çıkıyor. Şöyle ki; kasko branşı tutarsal açıdan % 23,53 büyürken, adetsel olarak %14 büyümüş. Trafik branşı tutar olarak %14,04 oranında büyürken adetsel olarak %9 büyümüş. Yangın ve doğal afetler branşı tutar olarak %13,01 büyürken adetsel olarak %8 büyümüş. Bu üç branştaki sonuç şudur.

Demek ki; ortalama fiyatlar önceki yıla göre arttı. Burada “sektör son yıllarda özellikle kasko ve trafikteki abartılı rekabet yerine, daha gerçekçi fiyatlar uygulamaya başlamıştır” denilebilir. Bu durum sektörün geleceği açısından son derece önemlidir.

Sağlık branşındaki durum ise tam tersine. Tutar olarak %19,71’lik artışa karşın, adetsel olarak %132’lik bir artış söz konusudur. Bu durum, sağlıktaki rekabetin sürdüğünü gösterebileceği gibi, tutarı küçük ve kapsamı dar olan çok sayıda yeni ürünlerin devreye girmesinin de bir sonucu olabilir.

Elementer branşlara toplam olarak bakıldığında, sektör tutar olarak % 21,7 oranında, buna karşılık poliçe adedinde %16 oranında arttı. Bu durum da sektörde fiyatların önceki yıla oranla kısmen artmaya başladığı sonucunu ifade edebiliriz. Bu durumun oluşmasında, sektörde önceki dönemlerde ortaya çıkan büyük zararları telafi etme çabasının payı olduğu
ifade edilebilir.

AXA SİGORTA LİDERLİĞİNİ SüRDüRDü

Axa Sigortanın sektör liderliği 2010’da olduğu gibi 2011 yılının ilk 6 aylık döneminde de %12,75 oranıyla devam ediyor. İkinci sırayı yine %12,32 pazara payıyla Anadolu Sigorta alıyor. Bu iki sigorta şirketinin birincilik yarışı kıyasıya devam ediyor. Bu durum sektörün ürün fiyatlarının oluşumuna da büyük etkisi oluyor.. özellikle kasko ve trafik branşı başta olmak üzere, adeta sektör bu iki şirketi takip ediyor.

Sektörde ilk 5 şirketin payı 2010 yılının ilk yarısında %46,59 iken, 2011 yılında % 48,18’e çıktı. İlk 10 şirket açısından bakıldığında ise aynı oran %73,25’ten, %72,81’e düştü. Yani ilk 10 şirketin payı az da olsa azaldı. Bu durum, ilk 5 şirketin sektörle daha keskin bir rekabete girmiş olduğunu ortaya koyuyor.

İlk 10 şirket toplam prim üretiminin %72,81’ini oluştururken, ilk 20 şirket ise %91,35’ini üretiyor.. Sektörde 57 şirketin faaliyet gösterdiği düşünüldüğünde tekelci bir yapı oluştuğu görülüyor. Yani bir anlamda, büyükler daha da büyürlerken, küçüklerin etkisi giderek azalıyor. Bu durum kısa vadede değil ama uzun vadede poliçe fiyatlarının aşırı yükselmesi, küçüklerin birleşmeye ya da yok olmaya zorlanması gibi önemli sorunlar teşkil edebilir.

Sonuç olarak elementer branşlarda faaliyet gösteren sigorta şirketlerimizin prim üretimindeki artışlar beklentiler doğrultusunda devam etmekte olup, özellikle poliçe sayısındaki artışa göre, prim üretimindeki artış oranının daha yüksek olması sektörün teknik fiyatlamaya dönük daha gerçekçi davranmaya başladığını gösteriyor.

özellikle zarar eden branşlardaki toparlanma/artış daha da belirgin. Bu durum sektörün bu yıl karlılıkta önceki dönemlere oranla daha iyi bir noktaya gidebileceğini de gösteriyor. Diğer yandan, sektör prim üretiminin büyük çoğunluğunun az sayıdaki şirketler tarafından yapılması uzun vadede önemli sıkıntılar doğurabilir.

Şaban çAĞIRAN
Denizbank A.Ş
Genel Müdürlük / Grup Müdürü
cagiran@turcomoney.com