Spor yönetiminde şeffaflık artmalı

Gürdoğan Yurtsever

FIFA ve UEFA gibi kurumlar olmak üzere ülke federasyonları ve kulüpler, şeffaflığa önem vermeli. Bugünkü rekabet ortamında şeffaf olmak, dezavantaj değil avantaj getirir. Spor yönetiminde şeffaflığı artırıcı yeni kurallar getirilmesi ve mekanizmalar geliştirilmesi önem taşıyor.

Bilindiği gibi dünya futbolunu yöneten FIFA’nın odağında olduğu yolsuzluk, rüşvet ve kara para aklama iddiaları ile ilgili açılan soruşturma sonrasındaki gelişmeler dünya gündemini uzun süre işgal etti. Bu tartışma, halen gündemi işgal etmeye devam ediyor. FIFA ve UEFA ile ilgili uzun yıllardır yolsuzluk iddiaları söz konusuydu. Bununla birlikte  bir türlü bu iddiaları kanıtlamak mümkün olamıyordu.

Fakat 2015 yılının başlarında ABD’de açılan yolsuzluk davası kapsamında FIFA’nın üst düzey yöneticileri rüşvet alma ve kara para aklama iddialarıyla göz altına alınmışlardı. Bu gelişme, pandoranın kutusunun açılması anlamına geliyordu. Joseph Sepp Blatter, bu gelişmelerin gölgesinde yapılan kongrede 5. Kez FIFA başkanlığına seçilmesine rağmen uluslararası kamuoyundan gelen baskılara daha fazla direnememiş ve seçildikten 4 gün sonra istifa edeceğini açıklamıştı. Daha sonra FIFA Etik Kurulu tarafından yolsuzluk ve rüşvet iddiaları kapsamında FIFA Başkanı Blatter ve birlikte UEFA Başkanı Platini’ye 90 gün futboldan men cezası verilmişti. Aynı nedenle çeşitli FIFA yöneticileri da ceza almıştı. Ardından FIFA Etik Kurulu tarafından Blatter ve Platini’ye 8 yıl futboldan men ve ayrıca para cezaları verilmişti. Daha sonra bu cezalar Temyiz Kurulu tarafından 6 yıla, Platini’nin cezası ise CAS tarafından 4 yıla indirilmişti. Bu kararın ardından Platini UEFA Başkanlığı’ndan istifa etmişti.

Bu süreçte FIFA’dan şeffaflığın artırılmasına yönelik tedbirler alındığına ve iç soruşturma başlatıldığına yönelik açıklamalar dikkat çekiciydi. Fakat geçen yıl Şubat ayında yapılan olağanüstü kongrede eski UEFA Genel Sekreteri Gianni Infantino FIFA’nın yeni başkanı olarak seçilmişti. Geçmiş dönemlerde yolsuzluk söylentileri ile çalkalanan kirli düzenin içinden gelen ve eski UEFA Başkanı olan Platini’nin sağ kolu olarak bilinen Infantino’nun futbolda dünyanın en önemli koltuğuna oturmasının bu açıklamalar ile çok da örtüştüğü söylenemez.

FIFA ve UEFA’da rüşvet ve yolsuzluklar konusunda haberler çıkmaya devam ediyor. FIFA, bu yılın Mart ayında 2015 yılından beri devam eden kendi bünyesindeki rüşvet soruşturmasını tamamlayarak elde edilen bilgilerin İsviçre Başsavcılığı ve ABD’li yetkililerle paylaştığını açıkladı. 2016 yılının sonlarında yapılan UEFA Kongresi’nde ise sürpriz bir şekilde Slovenya Futbol Federasyonu Başkanı Aleksander Ceferin, UEFA’nın yeni başkanı oldu. UEFA’daki kirli düzenin içinden gelmediği belirtilen Ceferin’in seçilmesi yeni bir umut olarak değerlendiriliyor.

ŞEFFAFLIK KURUMA DUYULAN GÜVENİ ARTIRIYOR

Her alanda globalleşmenin hız kazandığı bu dönemde şeffaflık, özel sektör ve kamu kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum örgütleri, spor yönetimi ve spor kulüplerinin de üzerinde önemle durmaları gereken konuların başında geliyor. Bu kapsamda şirketin, kurumun, organizasyonun veya kulübün kurumsal ve mali durumuyla ilgili her türlü bilginin gizlenmeden ve açık bir şekilde kamuoyu ile paylaşılması önem taşıyor.

Kurumsal şeffaflığın yolu öncelikle zihniyet değişiminden geçiyor. Kurumların yönetim kurulları ve yöneticilerinin şeffaflığın gerekliliğini doğru bir şekilde analiz etmesi, inanması ve içselleştirmesi önemli. Bunun yanı sıra kurumsal şeffaflığın sağlanabilmesi için kurum bünyesinde dürüstlüğü ve yasalara uyumu teşvik eden etik ilkelerin belirlenmesi, etkili bir organizasyon yapısı, görev ve yetki dağılımı, otokontrol ve raporlama mekanizmaları ile açık iletişim kanalları oluşturulması, etkili bir iç denetim faaliyeti yürütülmesi ve kurum bünyesinde şeffaflık kültürünün oluşturulması gerekiyor.

Her alanda globalleşmenin hız kazandığı bu dönemde şeffaflık, özel sektör ve kamu kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum örgütleri, spor yönetimi ve spor kulüplerinin de üzerinde önemle durmaları gereken konuların başında geliyor.

                          ŞEFFAF ŞİRKETLER, BAŞARIYA ULAŞIR

Şeffaflık, kurumun faaliyetleri ile ilgili yatırımcıların ve kamuoyunun doğru ve zamanında bilgilennmesine imkan sağlar, kuruma duyulan güveni yükseltir, itibar ve değer kazandırır, çeşitli risklerden ve dolandırıcılıklardan korur, piyasadaki rekabet ortamını iyileştirerek tüketicileri korur.

Zaman zaman şeffaflığın, ticari sırların rakiplerin eline geçmesine neden olarak rekabette dezavantaja neden olduğu yorumlarıyla karşılaşılabiliyor. Fakat şeffaflık, kurumların tüm gizli bilgilerinin ve ticari sırlarının kamuoyu ile paylaşılması anlamına gelmiyor. Kurumlar bu konuda optimal bir denge sağlayarak şeffaf hale gelebilirler.

Günümüzün globalleşen ve giderek artan rekabet ortamında kurumların bu rekabet ortamının bir parçası olmasının yolu şeffaflıktan geçiyor. Şeffaflık uygulamalarını ileriye taşımayı başarabilen kurumlar daha başarılı oluyorlar. Artık kurumlar için kol kırılır yen içinde kalır dönemi bitti. Kurumların bu gelişimi doğru analiz etmeleri, şeffaflığı ve kurumsallaşmayı sağlayacak mekanizmalar oluşturmaları ve şeffaflığı kurum kültürünün en önemli unsurlarından birisi haline getirmeleri büyük önem taşıyor.

SPOR YÖNETİMİNDE ŞEFFAFLIK İÇİN YENİ MEKANİZLMALAR GETİRİLMELİ

Spor ve futbol ekonomisinin günümüzde ulaştığı büyüklük beraberinde paylaşım sorunlarını ve çatışmaları da beraberinde getirdi. Oluşan büyük pastadan en büyük payı almak için büyük bir yarış söz konusu. FIFA ve UEFA gibi dünya ve Avrupa futbolunu yöneten iki önemli kurumun uzun yıllardır şeffaf olmayan uygulamalarının rüşvet, dolandırıcılık, kara para aklama gibi çok ciddi suçlara zemin oluşturan bir ortam yarattığı ve bu ortamın ısrarla sürdürülmeye çalışıldığı  görülüyor. Fakat, bu kadar büyük parasal değerin oluştuğu bir piyasada şeffaflık olmadan doğru, dengeli ve etkili bir paylaşım sistemi oluşturulması mümkün değildir.

Bu nedenle başta FIFA ve UEFA gibi kurumlar olmak üzere ülke federasyonları ve kulüplerin şeffaflığa önem vermeleri, günümüzün rekabet ortamında şeffaf olmanın dezavantaj değil avantaj olduğunu görmeleri ve şeffaflığı kurum kültürünün en önemli parçası haline getirmeleri, bunun yanı sıra spor yönetiminde şeffaflığı artırıcı yeni kurallar getirilmesi ve mekanizmalar geliştirilmesi önem taşıyor.

Gürdoğan Yurtsever

yurtsever@turcomoney.com

www.fenerbahcekitap.com

www.icdenetim.net

admin@fenerbahcekitap.com

@guryurtsever