Tesla’nın robotaksileri gün yüzüne çıktı

İbrahim Aybar

Merhabalar,

Dün otomotiv dünyasının merakla beklediği 10 Ekim 2024 tarihli günüydü ve Tesla, otomotiv sektöründe robotaksi çağının güçlü markası olma yolunda önemli bir tanıtım gerçekleştirdi.

Tanıtımın üzerinden henüz bir gün geçmişken ve bilgiler kısıtlıyken, Reuters kanalıyla servis edilen haberler üzerinden bu önemli tanıtıma dair yorumlarımı aşağıda bulacaksınız.

Elon Musk tarafından bizzat yapılan tanıtımda direksiyon ve ayak pedalları olmayan iki kapılı robotaksi prototipi ortaya çıktı. Bunu Robovan modeli takip etti.

CyberCab olarak adlandırılan robotaksi prototipi 2026 yılında seri üretime başlayacak ve satış fiyatı 30 bin $ altında konumlanacak. Bu taşıtın işletim maliyeti zaman içinde mil başına 20 cent civarında olacak. Endüktif şarj tekniği sayesinde prize takmadan batarya şarj edilebilecek. Yapay zeka ve akıllı kamera teknolojisi sayesinde robotaksi üreten rakiplerinin kullandığı donanıma ihtiyacı olmayacak. Dolayısıyla CyberCab taşıtının teknik ve yönetsel açıdan daha avantajlı olacağı belirtiliyor.

Tanıtım toplantısında otonom Ys ve CyberCab modelleri ilgi odağı oldular. Bunun dışında 20 kişiye kadar yolcu kapasiteli ve otonom Robovan modeli ilk kez görücüye çıktı. Hepimiz, tanıtımı dijital yayında izlerken toplam 50 değişik otonom taşıt görme imkanı bulduk.

Tesla‘nın planı şu: Tamamen otonom Tesla taksilerinin yolcular tarafından dijital uygulama üzerinden kiralanarak kullanılması. Ek olarak otonom Tesla taşıtı sahibi olanlar da bu taşıtlarını Tesla‘nın taksi filolarına dahil ederek ek gelir sağlayabilecekler.

Tanıtım sırasında Elon MUSK’un bundan böyle Tesla‘yı bir otomobil markası değil, yapay zeka donanımlı gezgin robotların üreticisi olarak algılatmak istediği ortaya çıktı.

Toplantıya katılan yatırımcılardan gelen sorular; robotaksi üretiminin hızla nasıl hayata geçirileceği ve rakiplerin önüne geçmek için idari onay süreçlerinin nasıl hızlı tamamlanacağı ile ilgili oldu. Verilen cevaplar, zaman planı yönüyle oldukça iyimser bulundu.

Tesla‘yı yakın takip eden otomotivciler hatırlayacaktır. Elon Musk 2019 yılında yaptığı söyleşilerde robotaksi işletmesini 2020 itibariyle başlatacağını ifade ediyordu. Ancak ortaya çıkan pandemi ve sonrasındaki gelişmeler bu hedefin gerçekleşmesini engelledi. Sözler tutulamamış oldu. Dolayısıyla bu tanıtımda, küçük ve olabildikçe rekabetçi robotaksi modelleriyle bataryadan elektrikli taşıt satışlarına yeniden ivme kazandıracak bir yaklaşım sergilenmiş oldu.

Tesla’nın ilk kez bu yıl satışlarda geçen yılın gerisine düşme riski var. Bunu önlemek için keskin fiyat indirimleri yapmaya çalışıyor. Bu da karlılığa darbe anlamına geliyor. O nedenle robotaksi projesinde çok dikkatli hareket ettiklerini anlıyoruz.

Aslında robotaksiler için gereken yüksek ve karmaşık teknolojinin yanı sıra uygulanan sıkı kurallar yüzünden robotaksi pazarına girmeye çalışan diğer üreticilerin milyarlarca dolar kaybederek pazardan çekildikleri de bir gerçek. Öte yandan General Motors bilinen Cruise modeli ile, Amazon AMZ.0 modeli ile, Çinliler ise WeRide modeli ile pazarda var olmaya devam ediyorlar.

Rakiplerin kullanmakta olduğu Lidar sensörler gibi göreceli olarak pahalı komponentlerin aksine, Tesla‘nın sadece yapay zeka ve kameralarla maliyeti aşağı çekecek olması önemli bir iddia. Yine de yapay zeka ile yönetilen tam otonomi ortamının yasal düzenlemelerle ödünsüz bir gözlem ve inceleme altında olacağı kesin. Teknoloji gelişirken yapılan testlerde iki ölümlü kazanın yaşanmış olması önemli bir kriter. Tesla ise bundan rahatsız görünmüyor. Hatta önümüzdeki yıldan itibaren ABD’nin Texas ve California eyaletlerinin yollarında Model 3 ve Model Y otonom otomobilleri ile acil insan müdahalesi gerekmeyen otonom sürüş yapılacağından emin. Ancak CyberCab robotaksi taşıtı da bu yeni teknolojiyi barındıracak mı göreceğiz.

Sonuç olarak dünden itibaren otomotiv sektörünün yeni bir çağa girdiğini söyleyebiliriz. Yeni şehir planlarının ve ulaşım alt yapısının gerekeceği bu yeni çağda yüksek teknolojiyi en ekonomik koşullarda ve tamamen yol emniyetini sağlayarak insan hizmetine sunabilenler muazzam kazanç sağlayacak. Ülke olsun, üretici olsun, işletici olsun bu kazancın tarafı olacaklar. Artık yeni bir paradigma var. Bu paradigma, taşıt sahibi olmayı bitiriyor. Paylaşımı esas alıyor. İstediğimiz zaman yapay zekalı robot taşıtlar bizleri istediğimiz yere götürecek. Bunun için akıllı telefonlarımızdaki dijital uygulamaları kullanmak yeterli olacak. Meraklısı için dünkü tanıtıma ait video linkini ekte iletiyorum.

İbrahim AYBAR

Vesiile A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

aybar@turcomoney.com