TÜRKİYE , `BES`LENMELİ

Türkiye‘deki tasarruf oranlarını artırmak, emekli maaşına ek gelir sağlamak ve ekonomiye kaynak yaratmak amacıyla 2001 yılında yürürlüğe giren ve 2003 yılında emeklilik şirketleri tarafından satılmaya başlanan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) 2013 yılında gelen yüzde 25‘lik devlet katkısıyla büyümesini sürdürdü. Eylül 2014 itibarıyla sisteme yeni katılanların sayısı 685 bin, fon büyüklüğü artışı ise 5.8 milyar TL oldu. Bugün itibariyle katılımcı sayısı 5.3 milyona dayanırken; fon büyüklüğü ise 40 milyar TL‘ye ulaştı. Potansiyel müşteri sayısı ise 45 milyon. Sektör temsilcilerinin öngörüsüne göre, BES’e katılan sayısı 2023’te 12 milyon olacak, rakamsal büyüklüğü ise 400 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşacak.

Hatta partilerin seçim vaatlerinde de sigortacılık ve emeklilik yer alıyor. Hal böyle olunca, sektördeki gelişmeleri, yeni katılım bankalarını, BES’in ülke ekonomisine etkilerini ve Katılım Emeklilik’in 2014 performansını ve 2015 hedeflerini şirketin Genel Müdürü Ayhan Sincek ile konuştuk…

Yeni katılım bankaları (Ziraat Katılım, Vakıf Katılım ve Halk Katılım) geliyor. Bu bankaların mevcut pazara etkileri nasıl olur?

Katılım bankacılığı sektörü son 10 yılda hızlı bir büyüme trendine girdi. Yeni bankaların gelmesiyle katılım prensipleriyle çalışan banka ve şube sayısı artacağı kesin. Kamunun bu işte olması, yeni kitlelere ulaşması ve bu bankaların şube ağlarının çok yaygın olduğunu düşünürsek – ki bunlar köklü markalar, hepsi farklı segmentlerde çalışıyorlar – ciddi bir potansiyel var. Büyüme anlamında da ciddi katkıları olacaktır. ülkemizde katılım bankacılığının pazar payı yüzde 6. Ama bu katılım bankaları ile birlikte rakamın hızlı bir şekilde büyüyeceğini düşünüyoruz. Katılım bankacılığının sektör içindeki payına ilişkin hedefler yüzde 15 iken, 20’lere revize edilmeye bile başlandı. Hem konvansiyonel hem katılım bankacılığının birlikte olduğu ülkelerde, katılım bankacılığının penetrasyonu yüzde 25-30’lar civarında. ülkemizde bu oran biraz daha geride kaldı. Bu da ciddi potansiyel olduğunu gösteriyor. Tahminim yeni katılım bankaları ile birlikte pazar payı artacaktır.

Bununla birlikte katılım sigortacılığına da ilgi artıyor. Bu konuda ciddi bir ihtiyaç var ve Katılım Emeklilik bu ihtiyaca tam anlamıyla, eksiksiz cevap verebilmek için kuruldu.

TASARRUF İçİN BES ŞART!

Kamu katılım bankalarının Katılım Emeklilik’te yer almasına sıcak bakar mısınız?

Bizim prensiplerimizle çalışmak isteyen her bankayla çalışmak isteriz. Bizim için yeni şube ağı, yeni pazar olur. Bize görev verilirse, layıkıyla yerine getiririz. Yeni gelen bankalar ile sektör vites büyütüp yüzde 15-20 pazar payı elde ederse, bizim de sigortacılık içindeki faizsiz BES’in toplam oranı yüzde 15-20’leri bulur.

Katılım Emeklilik bundan nasıl faydalanacak?

Banka kanalı olan şirketlerin şanslı olduğunu düşünüyorum. Bizim iki bankamız var ve bu nedenle oldukça şanslıyız. İki bankanın da büyüme potansiyeli ve enerjisi var. 7-8 yıl sonra bin banka şubesinde hizmet veren bir emeklilik şirketi olacağız. Bu büyük bir avantaj bizim için. Rakamlar da gösteriyor ki bankasız BES dağıtımı çok kolay görünmüyor. BES, tasarrufların artırılması konusunda katılım bankacılığının felsefesine de uygun bir yapı.

BES’ten konu açılmışken, bu tarafta işler nasıl gidiyor?

BES, aslında tasarrufların artmasını, Türkiye’nin temel meselelerinden cari açığın azalmasını sağlayan bir sistemdir. 1 Ocak 2013 tarihiyle uygulanmaya başlanan yüzde 25 devlet katkısı teşvik modeli ile BES yaptıran TC vatandaşı ve 18 yaşını doldurmuş herkese ciddi bir teşvik veriliyor.

Şu an sektörün ilk çeyreğine bakacak olursak büyüme hızının devam ettiği görülüyor. Bir önceki senenin ilk çeyreğine göre katılımcı sayısında ve fon tutarında yüzde 20’lerin üzerinde bir artış var. Büyüme rakamları oldukça iyi gidiyor ve bu şekilde devam ederse sektörün 2015 hedeflerini gerçekleştireceğini düşünüyorum. Tahminim; sektörün bu yıl 50 milyar TL fon büyüklüğü ve 6 milyon katılımcı sayısına ulaşacağı yönünde.

TüRKİYE BüYüMEK İSTİYORSA, BES’LENMELİ!

Bu birikim nasıl değerlendirilmeli?

Türkiye’nin ihtiyacı olan en önemli şey, kendi öz sermayemizden ve birikimimizden ortaya çıkardığımız paradır. Yurt dışından, gelişmiş ülkelerden farkımız nedir? Onların trilyon dolarlık emeklilik fonları var. Bizim yok. Türkiye’nin 250 milyar TL yatırım açığı var. Havaalanları, köprüler, büyük projeler için bu fonlara ihtiyaç var. İhaleye giren Hazine’den teminat mektubu istiyor. Bütün gelişmiş ülkeler emeklilik fonlarıyla gelip buralarda milyar dolarlık yatırımlar yapıyorlar. Niye yatırım yapıyorlar? çünkü bu ülkenin yatırım yapılabilir notu olduğu için. ülke notunu korumak lazım. Bunun için de tasarruf yapmak lazım. Kredi kartı limitini sonuna kadar harcamamak lazım. Türkiye’de sigortacılığa ikna etmek hiç kolay değil. çünkü zorunlu değil. Gönüllülük meselesi. Ama buna rağmen şimdiye kadar BES’te 40 milyar lira birikti.

Her yıl 1 milyon kişinin BES sistemine katılması bekleniyor. Katılım Emeklilik olarak ise 5 yılda 500 bin yeni katılımcı bekliyoruz. Bu hedefler aşılabilir. Türkiye, yüzde 3-5 büyüyecekse, bu rakamlar az bile. BES sisteminde 19 şirket var. Hizmet vermeye başladığımızdan bu yana haftalık sözleşme satışlarında 7’nci sıradayız. Sektörde özellikle 2013 ve 2014’te yakalanan yeni büyüme ivmesi bu yıl da sürüyor. Bunun en önemli sebebi; yüzde 25 devlet katkısının bu yıl da devam etmesidir. Faizsiz fonları tercih eden müşteri sayısı 335 bini buldu. Bizim şu anki mevcut 50 bin sözleşmemiz ile hâlihazırdaki 335 binlik pastada yüzde 14-15‘lik bir payımız var. Fon büyüklüğümüz 90 milyon liraya ulaştı.

SIFIRDAN BAŞLADIK, çOK HIZLI BüYüYORUZ

Katılım Emeklilik’in 8 aydaki performansı nasıl oldu?

Katılım esaslı hayat sigortacılığı ile ülkemizi ilk defa biz tanıştırdık. Kuveyt Türk ve Albaraka Türk’ün 15 bin müşterisini hayat sigortası ürünü ile katılım prensiplerine uygun olarak güvence altına aldık.

2015 yılı güzel gidiyor. özellikle hayat sigortacılığı tarafında ciddi bir ivme yakaladık. Yıl sonunda hayat sigortası branşında 40 bin müşteriye ulaşmayı hedefliyoruz. Zaman içinde Türkiye’de hayat sigortasına verilen önemin artmasıyla satış rakamlarımızın daha da artacağını düşünüyorum.

Hizmet vermeye başladığımızdan bu yana geçen sekiz ayda, 50 bin BES sözleşmesi sattık. 2014 hedefimiz olan 50 milyon TL fon büyüklüğünü geçen yılın sonu itibariyle aştık. 2015 hedeflerimize doğru emin adımlarla yürüyoruz.

Hedefleriniz çok iddialı değil mi? Seçim var… Bir durgunluk söz konusu olabilir…

Seçim 2 ay sonra bitecek. Bizim hedeflerimiz uzun vadeli. Bugün 5.3 milyon BES müşterisi var. Potansiyel ise 45 milyon. 2023’te BES’e katılımın 12 milyon civarı olacağını varsayıyoruz. Biz de bu oranda büyürsek, 1.8-2.4 milyon civarında faizsiz prensiple çalışmak isteyen müşteriye ulaşacağız. Sektörün yaptığı hesaplamalara göre BES 2023’te 400 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşacak. Partilerin seçim vaatlerinde sigortacılık ve emeklilik de var.

Bugün ülkemizde Dask, KASKO mecbur. Bireysel emeklilik zorunlu değil gönüllü olarak bireylerin katıldığı bir sistem. Müşterilerimize bireysel emeklilik sistemini iyi bir biçimde anlatmamız, uzun vadeli faydasını ortaya koymamız gerekiyor. BES’in uzun vadeli ve çok sağlam bir tasarruf yöntemi olduğunu göstermemiz lazım. Bu nedenle müşterilerimizi, bireysel emeklilik sistemine ikna etmek zor değil ama maliyetli. Müşteriyi şubeye geldiğinde ikna etmeliyiz. Bir ürünü satmanın çok ciddi ritüelleri var. Doldurulması zorunlu olan bir sürü form, anket var. Banka müşterisi değilse teyit edilmesi gereken birçok detay var. Zaman alan, maliyetli bir iş. Bir ürünü anlatmak yarım saat sürüyor. Müşterinin finansal okuryazarlığı yoksa ve bu işin arka tarafında olan fonu anlatmamız gerekiyorsa ilave bir yarım saat daha sürüyor. Finansal okuryazarlığı ve sigorta bilincini arttırmak için çalışıyoruz. önümüzdeki yıllarda bu doğrultuda projelerimiz olacak.

2015 hedefleriniz nelerdir?

Katılım Emeklilik’in bireysel emeklilik tarafında 2015 yılı hedefi; 100 bin yeni katılımcıya ve 200 milyon lirayı aşan fon büyüklüğüne ulaşmak. Geçen yıl Eylül ayında Katılım Emeklilik’i kamuoyuna tanıttığımız toplantıda 5 yıllık hedefimizi de 500 bin katılımcı sayısı ve 1 milyar TL fon büyüklüğü olarak açıklamıştık. Bu hedefe doğru ilerliyoruz.

Hayat tarafında da çok iyi bir ivme yakaladık, az önce belirttiğim gibi hazırladığımız poliçe sayısı 15 bine ulaştı. Sıfırdan başlamamıza rağmen artık sigortalama oranımız yıllardır bu işi yapan bankaların seviyelerine yaklaştı. Hayat tarafında çıkaracağımız yeni ürünlerimiz bulunuyor. 2015 yılı sonunda hayat branşında da 40 bin müşteriye ulaşmayı hedefliyoruz. Faizsiz hayat sigortacılığında büyümenin hızlı olacağını biliyoruz.

PORTRE

AYHAN SİNCEK KİMDİR?

1970 Kütahya’da dünyaya gelen Sincek, Orta Doğu Teknik üniversitesi (ODTü) Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü’nde eğitim aldı.1994-1997 yılları arasında aynı üniversitede araştırma görevlisi olarak görev yaptı. Sigortacılık kariyerine 1997 yılında Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigorta Denetleme Kurulu‘nda Aktüer Yardımcısı olarak başlayan Sincek, 2000 yılında Aktüerlik kadrosuna atanarak 2002-2004 yılları arasında ABD‘de Boston üniversitesi‘nde yüksek lisans programını tamamladı. 2007-2010 yıllarında Credit Europe Life Sigorta‘nın kuruluşunda Genel Müdür Yardımcısı unvanıyla görev alan deneyimli sigortacı, Anadolu Hayat Emeklilik’te Mart 2010’da koordinatör olarak göreve başladı. Yaklaşık 1 yıl sonra ise Genel Müdür Yardımcılığı görevine atandı. 2013 yılında bu görevinden ayrılan Sincek, Ağustos 2013’te Katılım Emeklilik’in kurucu Genel Müdürü olarak göreve başladı. Sincek, evli ve ikiçocuk babasıdır.