Ülkeler gümrük duvarı ile korunuyor, ya işletmeniz?

Şaban Çağıran

Devletler yanlış bir şahsın, kaçak bir malın ülkeye girmesini gümrük duvarı ile engelleyerek korunuyor. Şirketten içeriye giren her bir yanlış personel, yanlış mal, yanlış hizmet, yanlış süreç pek çok olumsuzluğa/yüksek maliyete/sorunlara neden olur. Peki işletmeler nasıl korunmalı?

Her ülkenin gümrük duvarları var. Gümrük duvarı uygulamasında amaç gümrükten içeriye yanlış bir şahsın, kaçak bir malın ya da diğer ülkeler tarafından kabul edilmeyen bir işlemin sürece dâhil olmaması. Peki, gümrükte bunlar kontrol edilmezse ne olur? ülkeye yanlış adam, yanlış mal girer. Sonrası malum. Bir yığın sıkıntı olur, güvenlik, huzur, adalet vs. tüm süreçler kirlenir.

Aynı şekilde şirketlerin de bir gümrüğü/kabul noktası olmalı. Şirketten içeriye giren her bir yanlış adam, yanlış mal, yanlış hizmet, yanlış süreç pek çok olumsuzluğa/yüksek maliyete/sorunlara neden olur.

Kalitesizlik maliyeti ile karşılaşmayın
Bu konuda çeşitli örnekler vermek mümkün. Şirkete yeni alınacak bir elemanın giriş kontrolden geçirilmesi çok önemli mesela: önümüze gelen ilk kişiyi işe almıyor olmamız gerekir. çünkü o kişinin başarısız olması, işe uygun olmaması, niteliğinin yetersizliği, öz geçmişinin ya da karakterinin iyi olmaması beraberinde işletme için pek çok sorun getirebilir. çünkü alınan bir personel belki on yıllarca o işletmede görev alacak. Belki potansiyel üst düzey yönetici adayı. Her gün yaptığı yanlış bir yaklaşım kim bilir nelere mal olacak (Kalitesizlik maliyeti). Onun için kurumsal firmalar işe eleman alırken çok ama çok dikkatli davranarak kılı kırk yararlar. Doğru da yaparlar. Aksi halde üretim sürecine büyük zarar verirler.

Detaylar göz ardı edilmemeli
İşletmede yine, çek-senet ya da para kabul ederken mutlaka ince eleyip sık dokunmalı. Aksi halde, bu unsurlardan bir tanesinde en küçük bir hata olması, işletmeye ileride onarılmaz yaralar açabilir. çekte/senette Ticaret Kanununun gerektirdiği zorunlu unsurların bulunmaması, ciro silsilesinin uygun olmaması, keşideci imzasının sahte olması, çekin çalıntı olması ya da karşılığının olmaması gibi tüm yanlışlıklar zarara neden olacak. Mal kabulü de yine burada özelikle üzerinde durulması gereken önemli bir unsur. Hatalı olan bir yedek parçanın süreçte ve de sonuçta müşteri memnuniyetinde yaratacağı etkiyi hiç düşündünüz mü?

Sözleşme deyip geçmeyin
Sözleşme tanziminde de giriş kontrol sitemine uygun davranılmalıdır. Sözleşmede yer alan en ufak bir hata, belki milyonlarca liralık hataya sebep olabilmektedir. örneğin, dikkat edilmeden imzalanan bir alım satım sözleşmesinde ya da kefalet sözleşmesinde yer alan en ufak bir hata önemli tutarlarda zararlara neden olabilir. Sözleşmelerin mutlaka bir hukukçunun onayında geçmesinde yarar görüyorum.

İşletmeniz korunuyor mu?
Giriş kontrol sistemini kurmayan bir işletme her türlü dış tehlikeye açık demek. Bu kadar tehlikeyi göze almak için ya çılgın olmalı ya da bilgisiz. Olaya işletmeler açısından bakıldığında genelde bilgisizliğin ve kurumsal kültürden yoksun olmanın ağır bastığı görülmekte. çılgınlık ise şahıslara mahsus bir davranış olup, konumuz anlamında cezasız kalma olasılığı çok düşük. Yani fatura eninde sonunda karşımıza çıkar.

Aslında bütün bu anlatılanlar kişiler açısından da geçerli bir durum. Yani kişinin bile bir gümrük duvarına sahip olması gere. Bunu da nereden çıkardınız dediğinizi duyar gibiyim. Ama öyle. Mesela, arkadaş-eş seçimindeki hatalar, yine çek-senet kabulündeki dikkatsizlikler, ticari konuda atılacak bir imza ya da düzenlenecek bir sözleşmedeki noksanlık. Hemen hemen hepsi şahıslar için de gümrük kontrol sistemini zorunlu kılan durumlar.

İşin özü, ülkelerin olduğu gibi, şahısların da işletmelerin de giriş kontrol/gümrük mantığı kapsamında bir mevzuat sistemi ve buna uygun bir öz disiplini olmalı. Aksi halde sürekli tehlikelerle karşı karşıya kalır ve mutlaka bedelini ödemek zorunda kalırız.

Dış tehditlere karşı neler yapmalısınız?
– Mutlaka bir gümrük duvarınız olsun.
– Duvardan içeri kabul ettiğiniz her şeyi (çek-senet alınması, para alınması, sözleşme tanzimi, teminat kabulü, mal/hizmet kabulü) kontrol ettikten sonra içeriye alacak
bir sistem kurunuz.
– Resmi muamelelerde hukuk görüşünü alın ya da mutlaka bir bilene danışın.
– Süreçlerin bir birini kontrol edeceği bir yapı oluşturun.
– üretim sürecine dahil edilen girdiler için giriş kontrol sisteminin yanında, çalıştığınız tedarikçi firmalarda da süreçlerin düzghün işlediğinden emin olunmasını sağlayana İSO 9001 kalite belgesi vs. isteyeyin.

Bütün bunları yapmazsanız ne mi olur. Sular kirlenir ve zehirlenirsiniz. Bizden söylemesi.