Yeni pazarlar ve yatırım reformu ile Türkiye uçar

Alper Nergiz

 2023 ihracat hedeflerine ulaşmak amacıyla yeni pazar arayışları sürüyor. Bölgemizde jeopolitik risklerden dolayı gerileyen ihracatı küresel çapta arttırmak, aynı zamanda ihracatı yeni pazarlar ile çeşitlendirmek çok önemli.

ABD’de Haziran ayında açıklanan tarım dışı istihdam verileri piyasa beklentilerin çok altında kaldı. FED Haziran toplantısında genel ekonomik aktivitenin iyi olmasına rağmen gerek İngiltere halkının AB’de kalıp kalmama referandumunun henüz sonuçlanmamış olması, gerekse ABD ‘deki istihdam hızının yavaşlaması nedeniyle temkinli ve ihtiyatlı tavrını faizleri değiştirmeyerek korudu.  FED İngiltere’deki Brexit oylamasını, küresel gelişmeleri ve ABD’de yeni gelecek ekonomik verileri de değerlendirdikten sonra faiz kararını verecektir.

Küresel piyasaların, kritik bir gelişme olarak takip ettiği İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkıp çıkmama kararına ilişkin referandum oylaması (Brexit) Haziran ayının ana gündem maddesi oldu. Genel düşünce olarak referandumda kalma sonucunun çıkacağı hâkim iken sandıklar açıldıktan sonra ayrılma yönünün de gelen sonuçlar pozitif havayı bozarak güvenli liman algısına sahip para birimleri ile başta altın ve tahvil faizlerine talebin artmasına neden oldu. Bu bağlamda başta İngiliz varlıkları olmak üzere euro dolar paritesi, gelişmekte olan ülkelerin para birimleri, borsa endeksleri negatif yönde etkilendi.

İngiltere’nin çıkışına ilişkin daha önce benzer bir durum söz konusu olmadığı ve çıkış sürecine ilişkin belirsizlik küresel piyasalar için orta dönemde risk unsurlarını artırıyor. Bu sonuç AB’nin bütünlüğüne, istikrarına zarar verebileceği gibi hem İngiliz ekonomisini hem Avrupa Birliği ekonomisini hem de İngiltere’nin küresel piyasalarda finans merkezi olma özelliğini olumsuz etkilemesi kuvvetle muhtemeldir. Çıkış sürecinde politik tarafta dengelerin değişmesi, AB’nin yapısına ilişkin tartışmalar ve küresel büyük merkez bankalarının para ve maliye politikalarında olası aksiyon değişikliği piyasalar tarafından yakından izlenecektir.

TÜRKİYE DÜNYANIN EN HIZLI BÜYÜYEN ÜLKELERİ ARASINDA

Küresel büyümedeki yavaşlamaya rağmen Türkiye istikrarlı, güçlü ve kesintisiz büyümesini sürdürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tarafından Haziran ayında ilk çeyreğe ait büyüme rakamlarına göre de ekonominin yılın ilk üç aylık döneminde beklentilerin üstünde yüzde 4,8 hızla büyüdü. Bölgemizdeki Jeopolitik risklere, küresel piyasalardaki yavaş ve düşük büyüme seyrine rağmen ülkemizin ilk çeyrek büyüme rakamı beklentileri de aşarak güçlü bir performans sergiliyor. Dünyanın en hızlı büyüyen ilk 5 ülkesinden biri olduk.

Sene başından itibaren düşmeye başlayan enflasyon rakamları düşük gelmeye devam ediyor. Bu da yeni faiz indirimleri için zemin hazırlıyor. Merkez Bankası, faiz koridorunun üst bandındaki indirimlere Haziran ayında da devam etti ve üst bandı 50 baz puan daha indirip yüzde 9’a çekti.

Uluslararası Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Türkiye raporunda,  “yapısal reformlar sürer ve jeopolitik riskler azalırsa büyüme artabilir” yorumunu yaptı ve Türkiye için 2016 büyüme tahminini yüzde 3.4’ten 3.9’a yükselti. Küresel büyüme tahminleri uluslararası kuruluşlar tarafından düşürülürken Türkiye’nin büyüme beklentisi yukarı yönlü arttırıldı.

Haziran ayı içinde açıklanan bir diğer veri ise Nisan ayı cari işlemler açığı oldu. Cari işlemler açığının da bir önceki yılın Nisan ayına göre 900 milyon ABD doları azaldığı görüldü. Bunun sonucunda, on iki aylık cari işlemler açığı 28.580 milyon ABD doları gerçekleşti. Düşen petrol fiyatlarına bağlı olarak cari açık düşüşünü sürdürüyor.

2023 HEDEFİ İÇİN YENİ PAZARLAR

İhracat rakamlarında çeşitli sebeplerle bir miktar geri çekilme yaşanmış olsa da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2023 ihracat hedeflerine ulaşmak amacıyla işadamları ile birlikte yeni pazar arayışları sürüyor. Güney Amerika’dan sonra Haziran ayındaki durağı Doğu Afrika idi. Bölgemizde jeopolitik risklerden dolayı gerileyen ihracatı küresel çapta arttırmak, aynı zamanda ihracatı yeni pazarlar ile çeşitlendirmek, yeni üretim olanakları ve büyüme açısından da bu ziyaretler önem taşıyor.

Türkiye’de son yıllarda yapılan kanuni düzenlemeler ve verilen teşviklerle özel sektöre ait şirketlerin AR-GE harcamalarında artış olduğu görülüyor. Önümüzdeki dönemlerde bunun meyvelerini almaya başlayabiliriz. Böylece katma değeri yüksek, dünyada marka olacak, ileri teknolojili, yüksek yazılımlı ve modern tasarıma sahip yeni ürünler üretebiliriz. Bu durum büyümemiz içinde itici güç olur. Bu duruma örnek olarak Haziran ayı içinde dünyaca ünlü teknoloji şirketi Microsoft ‘un profesyonel iş dünyasının sosyal paylaşım platformu Linkedin’i 26.2 milyar dolara satın almasını gösterebiliriz.

TÜRK FİRMALARI YURTDIŞINDA DEV PROJELERİ İMZA ATIYOR

Türk müteahhitlik sektörü de artık sadece yurt içinde değil yurt dışında da çok büyük ve önemli projelere imza atmaya başladı. 12 milyon Avro’luk yatırımla 150 milyon yolcu kapasiteli dünyanın en büyük hava limanı inşaatı olan Türkiye’deki hava alanı inşaatının konsorsiyum üyesi Limak İnşaat’ın müteahhitlik sektörünün yurtdışında tek kalemde aldığı en büyük 4.3 milyar dolarlık işe imza atarak Kuveyt Uluslararası Havalimanı Terminal Binası inşaat ihalesini kazandı. Yine bir Türk şirketi Rönesans İnşaat’ın içinde yer aldığı bir konsorsiyum tarafından Orta Avrupa’daki Alpler’de   57 kilometre ile dünyanın en uzun ve 2000 bin metre ile dünyanın en derin demir yolu tünelinin açılışı yapıldı. Ardından Galatasaray eski başkanı Ünal Aysal’ın şirketi Unit İnternational ile İran Enerji Bakanlığı arasında yap işlet devret modeli ile doğal gaz çevrim santralleri için 4.2 milyar dolarlık anlaşma yapıldı.  İnşat sektöründe global marka olma yolunda ilerleyen, önemli ve kaliteli uluslararası projelere imza atan, ülkemize döviz kazandıran,  güzide şirketlerimizin sayıları her geçen gün artarak devam ediyor. Bu başarıların diğer sektörlere de yaşanmasını diliyoruz.

YATIRIMLARI TEŞVİK PAKETİ

Yatırım ortamını daha da iyileştirip teşvik etmek amacıyla, üretime dayalı yatırımları destekleyerek daha fazla üretim yapılmasını sağlamak, doğrudan yapılacak yabancı küresel yatırımların önünü açmak, istihdamı ve ihracatı arttırmak, güçlü büyümeyi sürdürmek, yatırım yapacakların önündeki bürokrasiyi azaltmak yönünde ekonomide çok kapsamlı yatırım reformu düzenlemeleri yapılıyor. Siyasi açıdan istikrarlı ve güçlü bir hükümetin olması, önümüzdeki dönemde yapılacak reformların ve icraatların kararlılıkla ve hızla uygulanabilmesi ve yatırımcılara güven vermesi açısından önemli.

Sürdürülebilir bir büyüme için ise para politikası, maliye politikaları ve yapısal reformların birlikte yapılması gerekli. Bölgemizde yaşanan jeopolitik olumsuzluklara rağmen, büyüme, enflasyon, cari açık ve işsizlik gibi temel ekonomik göstergeler açıklanan son verilere göre olumlu seyrini koruyor.

Mali disiplin politikaları ile bütçe fazlasında son 12i yılın rekoru kırıldı. Ülkemize gelen turist sayısında ise çeşitli sebeplerle bu yıl azalma var sağlanan teşviklerin bu durumu belirli ölçüde telafi etmesini bekliyoruz.

Türkiye 2023 hedefleri çerçevesinde yapısal reformlarına ve mega projelerine yenilerini ekleyerek beklentilerin üstünde istikrarlı şekilde büyümesini sürdürüp yoluna devam ediyor. Mega projelerden biri olan dünyanın en büyük orta açıklığa sahip dördüncü asma köprüsü olan Osman Gazi Köprüsü, bayram öncesi açılacak. Ülkemize hayırlı olsun. Ramazan Bayramınızı en içten dileklerimle kutlar, aileniz ve sevdiklerinizle beraber güzel bir bayram geçirmenizi temenni eder, sağlık ve mutluluklar dilerim.