Yurtiçi piyasalardaki gelişmeler ne vadediyor?

Osman Göktan

Şubat ayında kâr realizasyonu şeklindeki başlayan satışlar, Mart ayında faiz artırım beklentisiyle ABD dolarının diğer paralar karşında değer kazanmasıyla hızlanarak devam ederken TCMB’nin faiz indirimi tartışmalarının da etkisiyle Dolar/TL paritesinin tarihi rekor seviyeler yükselmesinin sonrasında Borsa İstanbul küresel piyasalardan negatif ayrıştı. Mart ayında sanayi üretimi verileri beklentilerin epey altında gelirken, 2015 ilk çeyrek büyümesine yönelik endişeleri artırdı. Mart ayında faiz indirimi tartışmaları sonrası TCMB Başkanı Erdem Başçı ve ekonomi kurmaylarının Cumhurbaşkanı’na yaptığı sunum sonrasında yurtiçinde döviz kurları üzerindeki negatif baskının bir miktar azaldığı görüldü. TCMB Mart ayındaki PPK toplantısında politika faizlerinde beklentilere paralel herhangi bir değişikliğe gitmeyerek faizleri sabit bırakırken kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Mart ayında açıkladığı gözden geçirmesinde Türkiye’nin kredi notunu ve görünümünde değişikliğe gitmedi.

Avrupa Merkez Bankası (ECM) Mart ayı toplantısında faizleri değiştirmedi, toplantı sonrası açıklama yapan Draghi, devlet tahvili alımlarına 9 Mart tarihinde başlanacağına ve tahvil getirileri negatif getiriye sahip olsa da tahvillerin alınabileceğini söyledi. Draghi açıklamaları sonrası Euro/USD paritesindeki düşüş trendi hızlanarak devam etti. ECM, Mart ayıyla birlikte aylık 60 milyar Euro alacak ve 2016 Eylül sonuna kadar devam etmesi planlanan parasal genişleme operasyonuna başlamış oldu.

FED KARARLARI, DOLARIN ATEŞİNİ DüŞüRDü

Mart ayının en önemli gündemi FED toplantısı oldu. ABD Merkez Bankası FED faizleri sabit tutarken, tutanaklarda sözel yönlendirme olarak yer alan faiz artırımı için “sabırlı” olunacağı ifadesi kaldırdı. FED bu ifadenin kaldırılmasının faiz artırımı zamanın kararlaştırıldığı anlamına gelmediğini ve Nisan ayında faiz artırımının olası olmadığını söyledi. FED faizler artırımlarının enflasyonunun hedeflenen %2 seviyesine yaklaşacağına yönelik makul güven oluştuğunda başlanacağını söyledi. Tutanaklardaki en çarpıcı nokta ise 2015 sonu için faiz tahminin %1,125‘den %0,625‘e çekilmesi oldu. Bu da FED‘in 2015‘de en fazla 2 faiz artırımı yapabileceğine işaret ediyor. Tutanaklardan ‘sabırlı’ ifadesinin kaldırılmasına karşın yılsonu politika faiz tahminlerinin aşağı revize edilmesi ve faiz artışı için enflasyonun %2 hedefine ulaşacağına yönelik güven oluşması gerektiğinin ifade edilmesi piyasalar tarafından olumlu algılandı. Yellen’in toplantı sonrası “Sabırlı ifadesini kaldırmamız faiz artışı için sabırsız olacağımız anlamına gelmiyor” açıklaması gelişmekte olan ülke piyasaları tarafından pozitif algılandı. Yellen’in dolardaki güçlenmenin ihracattaki büyümeyi zayıflattığını söylemesi de gelişmekte olan ülke piyasaları için pozitif algılanan bir diğer önemli açıklama oldu. Açıklamalar sonrası Euro/Dolar paritesi sert yükseliş gösterirken, ABD 10 yıllık faizlerinde hızlı bir şekilde geri çekilerek %2 seviyesinin altına geriledi. FED açıklamaları yurtiçi piyasalar tarafından pozitif fiyatlandı. BIST’te yurtiçi faiz indirimi tartışmalarının kısa vadede son bulması ile başlayan toparlanma eğilimi hız kazanırken, ABD tahvil faizlerindeki düşüş eğilimine paralel yurtiçi tahvil faizlerinde ve döviz kurlarında düşüş gerçekleşti. Mart ayında gelişmekte olan ülke merkez bankaları faiz indirimlerine devam etti. Mart ayında Rusya, Hindistan, Polonya, çin ve Güney Kore merkez bankaları faiz indirimine giden merkez bankaları oldu.

BORSA, 80 BİNİN ALTINA GERİLEDİ

Şubat ayında BIST’te oluşan kâr satışları Mart ayında yerini daha derin satışlara bıraktı. BIST’te Mart ayında yabancı çıkışının da hızlandığı görüldü. Mart ayına 84.000 seviyeleri üzerinde başlayan BIST 100 Endeksi ay içinde 76.642 seviyesine kadar gerileyerek, Mart ayının ilk iki haftasında yurtdışı piyasalardan negatif yönde ayrıştı. Negatif ayrışmada yurtiçinde MB faiz indirimi tartışmaları, FED faiz artışı beklentilerinin kuvvetlenmesiyle yükselen faizler ve TL’deki değer kaybının devam etmesi etkili oldu. Ayın ortasından sonra toparlanma eğilim gösteren BIST endeksi Merkez Bankası’nın beklentiler dâhilinde faizleri sabit tutması ve FED’den gelen güvercin tondaki açıklamalarla toparlanmasını hızlandırarak ayın son haftasına Şubat sonundaki seviyeleri hedefleyerek girdi. Endeksin bu toparlanmasında Mart ayına 62 dolar seviyelerinden başlayan Brent tipi petrol’ün 55 dolar altına gerilemesi de pozitif bir değer faktör oldu.

İçeriden Bakış

Osman Göktan

Şeker Yatırım Genel Müdürü

goktan@turcomoney.com